środa, 31 grudnia 2014

Atena- bogini mądrości

            Po serii tematów takich jak Religia Słowian, laveyanizm, czy marihuana czas powrócić do tematyki, która interesuję mnie najbardziej, czyli mitologii greckiej.Dzis poświecę notkę bogini mądrości Atenie.
           Atena w Rzymie zwana Minerwą przyszła na świat w inny sposób niż reszta bogów greckich.   Według jednej z legend Zeus wdał się w romans z Metydą boginią dobrej rady i rozwagi . Był to jeden z jego pierwszych romansów. (Metyda w niektórych mitach uchodzi za jego pierwszą żonę). Gdy Metyda zaszła w ciąże Gaja wypowiedziała przepowiednie zgodnie, z którą jeśli pierwsze dziecko Metydy i Zeusa będzie dziewczynką kolejnym dzieckiem będzie chłopiec, który odbierze Zeusowi panowanie nad światem i wypędzi ojca z Olimpu. Zeus zaczął obawiać się, że urodzone z tego związku dziecko odbierze mu władzę. Zeus połknął Metydę a potem zaczął cierpieć na bóle głowy, które utrzymywały się przez długi czas. Wezwał, więc on do siebie Hefajstosa boga kowali, któremu polecił rozłupać sobie czaszkę, aby dojść do przyczyny tego bólu.. 
           Gdy Hefajstos uderzył w głowę Zeusa, wyskoczyła z niej Atena ubrana w jasną zbroję z włócznią i wojennym okrzykiem, który wprawił w osłupienie wszystkich bogów.  Według innych mitów Atena nie miała matki, lecz zrodził ją Zeus w wyniku nadobfitosci mądrości, która u niego się zebrała....Jak widzicie różne są mity i podania?.;-)
          Atena należała do 12 najważniejszych bogów Olimpu. Zajmowała szczególne miejsce wśród dzieci Zeusa będąc jego ulubienicą. Zeus liczył się z jej opinią i zapewnił jej wysokie miejsce w radzie bogów. A na znak szczególnej łaski pozwalał używać jej swej strasznej broni — piorunu.

Cechy Ateny;

Dziewica
            Dziewiczość bogiń w kulturze chrześcijańskiej jest źle rozumiana, bowiem wzorem świętej dziewicy jest Maryja pokorna i posłuszna kobieta, która nie zaznała nigdy seksualnego współżycia, jako czegoś nieczystego, kalającego. Tymczasem w przypadku bogiń greckich dziewiczość oznacza, iż pozostają stanu wolnego, nie uznają nad sobą władzy męża. Niekoniecznie oznacza to, że nie posiadają dzieci.  Swoje dziewictwo boginie mogły odnawiać przez kąpiel w świętym źródle czy morzu jak czyniła to Afrodyta.
              Jako osoba władcza i mądra Atena nie chciała uznać nad sobą żadnego innego mężczyzny niż swojego ojca Zeusa.
Wojowniczka
           Atena odegrała ważną role w wielkich wojnach toczonych przez Zeusa jednak, jako bogini wojny nie czerpała z niej radości. Dla niej wojna była po prostu jeszcze jednym z narzędzi do w prowadzenia rozumnego porządku. Dlatego nazywano ją strażniczką państw i sprawiedliwego prawa. Jako wojowniczka była także przyjaciółką herosów. Wspierała ich w najtrudniejszych przeprawach, podsuwała wyjścia z tarapatów, a czasem służyła osobistą pomocą zwłaszcza w czasie wojny trojańskiej.
            Zapewne wszyscy pamiętacie mit o Odyseuszu, którego Atena wspierała podczas powrotu do swojej Itaki oraz pomogła mu odzyskać władze. Czy choćby Heraklesowi, któremu pomagała w jego 12 pracach.
          W wielu bitwach pokonała boga wojny Aresa, czym udowodniła, że brutalna męska siła nie może równać się z umiejętną taktyką walki. …;-)
 Wynalazczyni
            Jako jedyna z bogów olimpijskich zajmowała się tkactwem i wyszywaniem była więc patronką prządek i hafciarek wiążę się z tym mit o Arachne, która prześcignęła Atenę w sztuce tkactwa i z powodu zazdrości bogini została przemieniona w pająka … Z rzemiosła najbardziej jednak lubiła sztukę kowalstwa i odlewnictwa żelaza oraz ceramikę.
             Przypisuje się jej wynalezienie takich wynalazków jak flet, trąba, garnek gliniany, pług, grabie, jarzmo dla woły, uzdę dla konia, rydwan i okręt. Opiekowała się uprawą roli oraz nauczyła ludzi hodowli koni była patronką filozofów.
            Jej atrybutami są tarcza (egida), włócznia, hełm i drzewo oliwne. Ulubionym ptakiem Ateny była sowa.

           Rywalizowała z Posejdonem o patronat nad miastem Ateny zwyciężyła darując ludziom drzewo oliwne. Podarunek Ateny przetrwał wieki - spalił ją dopiero Kserkses, podczas wojen perskich w 480r. p.n.e.
          Ateńczycy wybudowali dla niej najpiękniejsze świątynie z Partenonem na czele. Dla niej organizowali wspaniałe uroczystości - Panatenaje, obchodzone od niepamiętnych czasów w porze żniw…
           Dziś jedynie możemy zobaczyć ruiny Partenonu, który był systematycznie niszczony i ograbiany przez wyznawców religii monoteistycznych Chrześcijan i Muzułmanów...  

 
Świątynia Ateny 
Źródła :

6 komentarzy:

  1. Warta podkreślenia jest różnica pomiędzy Ateną i Aresem jako bogami wojny, walki. O ile Ares zajmował się stroną czysto emocjonalną, patronując takim cechom, jak odwaga, wojowniczość, "duch bojowy", to domeną Ateny był aspekt moralny i intelektualny. To przekładało się na to, że Ares sprzyjał dzielnym wojownikom, Atena sprzyjała wojownikom walczącym o słuszną sprawę. Dla Aresa wojna była wydarzeniem totalnym, gdzie każdy środek był dobry, byle prowadził do wygranej, Atena traktowała wojnę jako swego rodzaju "grę" podlegającą określonym regułom, które miały obowiązywać walczące strony. Ares skupiał się na samej mocy destrukcji, skuteczności w walce, Atena na konstruktywnych skutkach, które z danej wojny miały wynikać. Choć oboje w mitach przedstawiani są często jako adwersarze, ze wskazaniem na Atenę jako stronę wygraną, to w rzeczywistości uzupełniali się wzajemnie, niczym dwie strony tej samej monety.

    "Dziewiczość" większości bogiń greckich, rzeczywiście rozumiana tak, jak napisałaś, jest dość charakterystyczna jako pozostałość po wcześniejszych rodzimych wierzeniach z kultem Trójbogini na czele. Jest też dosyć istotnym argumentem w nierozstrzygniętym do tej pory sporze naukowym, czy wśród ówczesnych ludów panował matriarchat, jakaś jego forma.

    Krabikord

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Masz rację Ares i Atena wzajemnie się uzupełniali, lecz w mitach np. Parandowskiego zawsze stawiają ich w opozycji do siebie a ponieważ Grecy uważali wojnę, jako coś złego, nie moralnego przypisywano zawsze wygraną w walce Atenie, bo działała w słusznej sprawie. Z resztą Atenie tez się dostawało od Greków za tą wojowniczość …;-). Ares w mitologii greckiej nie był zbyt szanowany największy kult Aresa możemy zaobserwować w Rzymie. Z resztą pisałam już o tym w notce o Aresie.

      Czy istniał matriarchat ? Dobre pytanie myślę, że w naszej dominującej patriarchalnej kulturze gdzie kobiety traktuję się bardziej jak przedmioty niż partnerów każde najmniejsza forma równouprawnienia, większe prawa kobiet jest zaraz utożsamiane, jako forma matriarchatu. Niektórzy boją się praw kobiet, większej ich swobody w kulturowej stąd taka nagonka na feministki. Myślę, że ledwo nasi konserwatyści przełykają prawa kobiet w kodeksach, dlatego tak zaciekle Wałcza n p z Gender co jest po prostu śmieszne.

      Jak się przyjrzysz doktrynie kościoła to zauważysz, jaką niechęcią darzą Marię Magdalenę/ Jest to dziwne a jednocześnie zastanawiające.
      Pozdrawiam .

      Usuń
    2. Trochę nieścisłe, bo w Sparcie bardziej ceniony był Ares ze względu na ową wojowniczość. Spartanie nie przywiązywali znaczenia do takich spraw jak sztuka czy rozwój intelektu. Jeśli nauka to tylko w służbie wojny. Również wojowniczy górale Etolowie preferowali Aresa.
      Hipoteza matriarchatu dotyczy kultury minojskiej, Kreta i okolice. Natomiast jeśli chodzi o Amazonki to nauka raczej uważa to za mit.
      Mówiąc o matriarchacie nie zawsze jest wyjaśnione co należy przez to słowo rozumieć. Czy chodzi o większą rolę i swobodę kobiet w szeroko rozumianym życiu danej społeczności, czy o ich dominacji w sferach zwykle przypisywanych mężczyzną, takich jak władza polityczna.
      Maria Magdalena jest dość zagadkową postacią w chrześcijaństwie. Co prawda w Nowym Testamencie występują kobiety np. Herodia lub Maria i Marta, ale jak zwykle są mniejszością. Przekazy o Marii Magdalenie nie są jasne. Mowa jest o "ladacznicy", "rozpustnicy" ale nie wiadomo czy chodzi tu o "rozrywkową panienkę" lubiącą mężczyzn i seks lub nawet nimfomankę czy też o prostytutkę. Obyczajowość żydowska i potem chrześcijańska zawsze miały kłopot z rozróżnieniem tych pojęć. Więc kościół również ma kłopot i stara się tą postać omijać.
      Pozdrawiam.

      Krabikord

      Usuń
    3. Tak Sparta pamiętam ;-). Jeżeli chodzi o matriarchat to zauważ, że mitologia grecka nie jest patriarchalna. Boginie w mitologii pełniły różne funkcje. Atena była boginią mądrości i wojny sprawiedliwej, Artemida była boginią łowów, Afrodyta boginią miłości nieokiełznanej itd. A nawet bóg Ares nie był kołtunem, bowiem patronował swoim córkom Amazonkom wojowniczym kobietom zaharowanym w walce, Z resztą o Amazonkach wkrótce napiszę ...

      Te wszystkie mity wydają się po prostu feministyczne zwłaszcza jak się spojrzy na religie patriarchalne takie jak Islam, Chrześcijaństwo czy Judaizm gdzie jedyną rolą kobiety jest służenie mężczyźnie, posłuszeństwo i rodzenie dzieci. Stąd wzmianki o matriarchacie.

      A Maria Magdalena to bardzo ciekawa postać warto byłoby coś na jej temat napisać, bowiem jakiś czas temu odkryto Ewangelie Św. Marii Magdaleny …
      Akurat to bardzo ciekawa sprawa z tym omijaniem tej postaci przez kościół , bowiem o ile pamięć mnie nie myli to wszyscy apostołowie zdradzili Jezusa, zaparli się go. Jedynie dwie kobiety były przy Jezusie do końca jego matka Maria i właśnie Maria Magdalena. Wydaję mi się, że traktowanie tej postaci po macoszemu przez kościół nie wynika z tego, że oskarżano ją o czyny lubieżne, bo wielu apostołów choćby święty Paweł mieli większe zbrodnie na swoich rękach niż łajdaczenie się z płcią przeciwną. Ale chodzi chyba o to, jaką funkcję rzeczywiście pełniła…

      Miałam nieprzyjemną okazję poczytać polskich konserwatystów, którzy wyzywają kobiety w Internecie bardzo wulgarnie od kurew , dziwek, idiotek, itp. W mawianie społeczeństwu prostytuowania się Marii Magdaleny jest po prostu próbą zdyskredytowania tej postaci w kulturze i religii a aby zdyskredytować kobietę najlepiej użyć kołtuńskiego zwrotu, że była ladacznicą. Taka taktyka od wieków, którą także dziś można zaobserwować….

      Usuń
    4. Biblia powstała na bazie tradycji koczowniczych ludów semickich, które były patriarchalne od samego początku. To oznacza, że ta książka była pisana przez mężczyzn dla mężczyzn, gdyż kobiety ani czytać, ani pisać nie umiały. Konsekwencją tego jest mała obecność kobiet w tekstach biblijnych. Ciekawe jest podejście do miłości jednopłciowej. Na prawie dziesięć wzmianek tylko jedna wspomina o miłości pomiędzy kobietami. Wracając do Magdy Magdaleny mogło być też tak, że nie była ona żadną "ladacznicą", być może nawet nie doświadczyła nawet seksu, tylko była nieposłuszną, niepodporządkowaną córką, która uciekła z domu i wędrowała niczym "hipiska" z grupką towarzyszącą Jezusowi. Jej "grzech" polegał tylko na nieposłuszeństwie, ale Jezus bagatelizował wiele "grzechów" u swoich uczniów, gdyż bardziej zależało mu na powiększaniu ich grona.
      Dalszy nowotestamentowy stosunek do kobiet i seksu utrwalił Saul z Tarsu (św. Paweł), który był wcześniej ortodoksyjnym rabinem, oraz z interpretacji jego pism wynika, że sam miał osobiste problemy w tej dziedzinie.
      Sytuację pogłębił kościół swoim nakazem celibatu, który miał podłoże czysto finansowe, bo chodziło o dziedziczenie, aby majątki zmarłych księży przechodziły w ręce kościelne. Do tego czasu nawet papieże mieli oficjalne rodziny i dzieci, na przykład Aleksander Borgia.

      Krabikord

      Usuń
    5. Zgadzam się z tym, co napisałeś. Religie monoteistyczne są tak naprawdę religiami dla mężczyzn. Z tego też powodu kobiety szukają swojej własnej ścieżki, religii stąd zainteresowanie Wicca i pogaństwem . Faktem jest, że w dawnych czasach, gdy panowały religie pogańskie kobiety nie miały jakieś szczególnej pozycji, ale miały mity i wierzenia, które nie wpychały je w tylko jedną role stąd takie zainteresowanie pogaństwem w dzisiejszych czasach.

      Warto jeszcze zwrócić uwagę na aspekt homoseksualny, o którym pisałeś a minowiec miłość gejowska w czasach starożytnych stała wyżej nad miłością, związkiem mężczyzny i kobiety była ona według tamtych wierzeń czystsza , idealna natomiast związek kobiety i mężczyzny był tylko kopulacyjny, rozrodczy.
      Ciekawe jest to, że w czasach strozytnych miłość lesbijska była zakazana i surowo karana. Ciekawe, dlaczego?

      Usuń