środa, 30 września 2015

Asatru -Religia Wikingów

               Każdy człowiek w pewnym momencie swojego życia poszukuję jego sensu, jakiś wartości, które do niego by przemówiły. Szuka kontaktu z przyrodą, bogiem a czasem magią. Szuka czegoś, co nada jego życiu jakiś sens.  Dzieje się tak wtedy, gdy nie odnajduję się w tej duchowości i religii, w której się wychował. W momencie, gdy odejdzie od wyznawanej przez siebie wiary otwiera się przed nim przeszłość z ich bogami, boginiami, nimfami, elfami i magią.Taki człowiek ma wiele dróg do wyboru, bowiem wiele jest religii pogańskich i panteonów bóstw.
              Na moim blogu opisywałam wierzenia starożytnych Greków i Rzymian oraz pradawną Religie Słowian, Dziś czas przyszedł na poświęcenie notki kolejnej religii pogańskiej zwanej Asatru. Czy mówi wam coś to słowo?  Pewnie nie, ale na pewno każdy z Was słyszał o Walkiriach, które służyły Odynowi czy magicznych runach, z których można wywróżyć swoją przyszłość. Zapewne skojarzyliście, że teraz udamy się w świat skandynawskich bóstw i poprosimy o opiekę boga Odyna …;-)
             Zacznijmy, więc od początku. Czym jest Asatru? Asatru to politeistyczne religia rekonstrukcyjna opierająca się na przedchrześcijańskich wierzeniach ludów germańskich i skandynawskich.  Poganie wyznający tą religie wierzą i czczą bogów pochodzących z dwóch początkowo zwaśnionych rodzin Wanów i Asów. Oba rody z czasem doszły do porozumienia a przedstawiciele Wanów zamieszkali wśród Asów.
A to panteon bóstw nordyckich ;
Azowie (Asowie) – ród dobroczynnych bogów rządzących światem, który pokonał ród Wanów; ich siedzibą był Asgard:
Odyn (Wodan) – najwyższy z bogów, władca Walhalli, bóg wojny i wojowników, bóstwo mądrości i poezji (wynalazł runy)
Thor (Donar) – bóstwo burzy i piorunów, bóg sił witalnych
Tyr (Ziu) – bóg wojny, prawa i sprawiedliwości
Baldur (Baldr, Phol) – bóg dobra, piękna, sprawiedliwości i wiosny, syn Odyna i Frigg
Hajmdal (Iring, Rigr) – bóg światła dziennego i tęczy, opiekun bogów, twórca podziału społecznego wśród ludzi
boginie z rodu Azów (Azyny):
Frigg (Frija, Frick) – bogini miłości, opiekunka małżeństwa i rodziny, bóstwo płodności i bogactwa, żona Odyna, matka Baldura,
Nanna - Bogini reprezentująca dobro,piękno i wiosnę
Sif - Bogini zbóż
Wanowie – ród bogów usunięty przez Azów, głównie bóstwa wegetacji i płodności:
Njörðr – bóstwo pokoju, urodzaju i płodności, opiekun myśliwych i żeglarzy, ojciec Frejra i Frei
Skadi - bogini łowów i gór, żona Njorda
Frejr (Freyr, Fro Ing) – bóg płodności, urodzaju i bogactwa, bóstwo pokoju i radości, syn Njörda, brat Frei
Freja (Freyja, Frowa) – bogini piękna i miłości, bóstwo wegetacji roślin, córka Njörda, siostra Frejra jej poświęcony był piątek np. niem. Freitag
inni:
Loki – olbrzym, ojciec rodu potworów (między innymi bogini Hel)
Hel (Hellia)- bogini śmierci, władczyni Niflheim
Mimir (Mime) – bóg mądrości
Urdur (Wurt, Wyrd) – bogini przeznaczenia
Norny – boginie przeznaczenia i losu ludzkiego.

               Oprócz bogiń i bogów mitologię nordycką zamieszkuje wiele cudownych  i magicznych istot takich jak; alfy, karły , czarne alfy , różnego pochodzenia giganci, smoki  oraz ludzie . Ich dom stanowi dziewięć  światów osadzonych na spinającym wszechrzecz jesionie Yggdrasil.:
               Mamy więc Asgard  oraz Wanaheim – siedziby Asów i Wanów. Nieżyczliwą krainę lodowych gigantów – Jotunheim, trawiony płomieniami ognistych gigantów Muspellheim, zamgloną otchłań Niflhel oraz spokojną przystań zmarłych w Hel. Pozostałe trzy światy to siedziby ludzi (Midgard), alfów (Alfheim) i dwergarów/czarnych alfów (Svartalfheim)..

                 Świat pogan  nie istniał by bez magicznych rytuałów , świąt i magicznych miejsc ,w których odbywały się uroczystości religijne .
W dawnych czasach  centrum nordyckiego kultu bóstw  była  świątynia w Uppsali. Co dziewięć lat w świątyni tej odbywały się pogańskie obrzędy tak zwanego blodfest, czyli "święta krwi", w czasie którego składano między innymi ofiary które miały przebłagać bogów …Tak było dawniej a dziś wyznawcy Asatru  czczą bogów trochę w inny sposób i w innych miejscach …


Zapoznajmy się teraz z nordyckim kołem roku ;-)


ŚWIĘTO JUL ( 20 - 31 GRUDNIA)
Najważniejsze ze świąt w norskim kalendarzu, święto kiedy kończyły się zimowe ciemności, a następnego dnia dzien miał być dłuższy - dlatego też Jul to święto nadziei - święto końca i początku wszystkiego.

THURSEBLOT - NOC STYCZNIOWEJ PEŁNI
chętnie obchodzone przez ludy Norse święto poświęcone wikińskiemu bogowi Thorowi (bogowi burzy i gromów, najsilniejszemu z asgardzkich wojowników) - zwane Dniem Thora. Thor był zawziętym wrogiem gigantów skalnych i lodowych - dzięki swojemu magicznemu młotowi Mjollnirowi przepędzał lodowych gigantów tak, aby mogła nadejść długo oczekiwana cieplejsza pora (wiosna).

DISTING ( 2 LUTEGO)
święto przedwiośnia oraz dostatku i dobrobytu. W tym dniu przygotowywano się do uprawy roli w nadziei na dobre plony, liczono bydło będące symbolem zamożności.


VALISBLOT (14 LUTEGO)
Dzień Valego - święto celebrowane ku czci najmłodszego syna Odyna, mściciela swojego brata promiennego Baldura. Jak widać zarówno data jak i podobieństwo imion sprawiają, iż kojarzony jest on z Walentym a święto z walentynkami.


OSTARA (20 - 21 MARCA)
Święto Bogini Odrodzenia Wiosennego - Ostary, święto płodności, urodzaju odnowy i radości. W tym dniu obchodzono początek wikińskiego lata, mimo tego, iż zima ciągle jeszcze panowała na mroźnej północy. Symbolem nowego życia były jajka, które pomalowane kolorowym barwnikiem  w tych dniach ofiarowano sobie z życzeniami pomyślności. Zwierzęciem patronującym świętu Ostary był królik - jako zwierzę o dużej przysłowiowej wręcz płodności.  Czy nie przypomina Wam to katolickiego święta Wielkanocy i święcenia jajek, który przynosi królik …?; -)
WALPURGIS (22 KWIETNIA - 1 MAJA) ·
Święto celebrowane, aby upamiętnić dziewięć nocy, jakie spędził Odyn na Drzewie Świata - Yggdrassilu. Według legendy zobaczył on runy na Drzewie Świata i by móc im bliżej się przyjrzeć przykuł się do Yggdrassila własnymi mieczami. Dziewiątej nocy posiadł wiedzę runiczną i rytualnie umarł. Noc ta przypadała 30 kwietnia. W chwili śmierci Odyna gasły wszystkie światła i wszystkie dziewięć norskich królestw (światów) pogrążało się w ciemnościach. O północy rozpoczynała się feria ogniowych barw - rozpalano ogniska i znowu światło przejmowało rządy nad ziemią. Noc Walpurgi jest magiczna, to czas kiedy umarli wracają na ziemię, czas kiedy odbywają się sabaty czarownic. Święto Walpurgi połączone zostało w późniejszym okresie kiedy ludy Norse zaczęły stosować cztery pory roku  ze świętem Thrimilci - pierwszym dniem lata.

EINHERJAR (30 MAJA)
Święto to obchodzone było na cześć wojowników, którzy polegli w chwale na polu bitwy i przebywali w jednym z pałaców Odyna w Asgardzie - w Valhalli. Wojownicy po śmierci prowadzeni byli tam przez Valkirie. W Valhalli oczekują oni na Ragnarok - dzień ostatniej bitwy, by u boku Odyna stanąć przeciw siłom zła. Celebrowano w tym dniu odwagę, heroizm i męstwo - które u ludów Norse wyznaczały prawidłową drogę każdego wojownika.

SIGURDSBLOT (9 CZERWCA)
Dzień poświęcony wielkiemu bohaterowi - Sigurdowi, pogromcy smoka Fafnira.

MIDSUMMER ( 20 - 21 CZERWCA)
Okres nocy świętojańskiej - w tych dniach obchodzone było letnie przesilenie, czas kiedy noc była najkrótsza a dzień najdłuższy. Święto upamiętniało śmierć Baldura, który odradzał się dopiero w okresie Jul. W święto midsummer najczęściej podejmowane były wyprawy handlowe i najazdy - było więc ono również celebracją aktywnego działania.

LITHASBLOT (31 LIPCA - 1 SIERPNIA)
 Swięto plonów ku czci bogini Jord - bogini ziemi, podczas którego dziękowano jej za dobry urodzaj, za hojność. W tym dniu dzielono się z potrzebującymi swoimi zbiorami.

MABON (22 - 23 WRZEŚNIA)
Dożynki, święto kończące żniwa. W tym czasie rozpoczynał się okres produkcji słynnego wikińskiego miodu pitnego.

WINTERNIGHTS (29 PAŹDZIERNIKA - 2 LISTOPADA)
Święto Zimowych Nocy - w tradycji ludów Norse rozpoczęcie sezonu zimowego. Poświęcone również zmarłym, których w tych dniach szczególnie mocno wspominano. Święto wróżb i odczytywania przyszłości, pełne magii i mistycyzmu. Według wikińskich wierzeń ktoś kto spędził noc 31.10/ 1.11 na grobie zmarłego mógł wzmocnić swą magiczną moc lub poetycki talent. 

               Asatru to jednak coś więcej niż tylko religia , magia , rytuały i obrzędy , To także postawa życiowa  w której kontakt z bogami , rodziną, przyjaciółmi, przodkami oraz duchami łączy się ściśle i opiera na etyce, normach honorowego postępowania i godnego życia.  Wyznawcy Asatru wyznają 9 szlachetnych cnót , Stanowią one klucz  do zrozumienia  asatryjskiego  podejścia do życia.
Dziewięć wartości asatryjskiej etyki

Lojalność
Asatru oznacza dosłownie „lojalność wobec bogów”, ale także : rodziny, przyjaciół, krewnych, czy każdej wspólnoty, której częścią się czujemy – dbanie o jej dobro, pomyślność i honor. Zakłada to także lojalność wobec siebie, wierność własnym zasadom. Lojalność nie jest jednak bezwzględna i opiera się na zasadzie wzajemności. Jeśli ktoś przestaje być lojalny wobec nas, łamie umowę czy postępuje wobec nas niehonorowo, znosi tym samym ciążące na nas zobowiązania wobec siebie. Zdroworozsądkowe podejście prawda ?
Odpowiedzialność
Asatryjczycy często powtarzają, że „jesteśmy naszymi czynami”. Znaczy to tyle, że jesteśmy oceniani przez pryzmat naszego postępowania, a nie „dobrych intencji”, które nami kierują. Stąd właśnie na liście odpowiedzialność, rozumiana jako rozwaga, umiejętność przewidywania efektów naszych działań i gotowość do poniesienia ich konsekwencji.
 Pracowitość
 Nie chodzi tu oczywiście jedynie o ciężką fizyczną harówkę, ale o wytrwałość w dążeniu do celu, konsekwencję w działaniu i przezwyciężanie przeciwności. Pod tym hasłem rozumiemy również samowystarczalność, niezależność od innych, osiąganie celów własnymi siłami. Nie oznacza to jednak, że mamy być zdani wyłącznie na siebie – mamy wszak rodzinę, plemię, przodków oraz naszych boskich krewnych, którzy lojalnie nas wspierają we wszystkich działaniach.
Uczciwość
Uczciwości to poszanowanie zawartych umów, dotrzymywanie przysiąg czy danego słowa. To szczerość, prostolinijność (ale nie naiwność), odpowiedzialność za własne słowa i sądy.
 Gościnność
 Gościnność jest jednym z lepiej opisanych zwyczajów germańskich plemion. Dbanie o gościa, zapewnienie mu bezpieczeństwa, dachu nad głową czy posiłku było obowiązkiem każdego gospodarza i sprawą jego honoru. Oczywiście mówimy o układzie, w którym obowiązuje wzajemność – gość pozostawał nietykalny dopóki przestrzegał zasad ustanowionych przez gospodarzy
Sprawiedliwość
Sprawiedliwość to prawość, przestrzeganie prawa, norm dobrego wychowania. Zaliczamy do niej także gotowość do obrony porządku, ludzi słabszych czy pokrzywdzonych. To respektowanie cudzej godności, wolności i szacunek dla innych ludzi.
Odwaga
Odwaga jest tym, co pozwala postępować słusznie, sprawiedliwie, odpowiedzialnie i honorowo w trudnych sytuacjach, kiedy łatwiejsza byłaby droga na skróty. Odwaga to nie brawura, czy podejmowanie niepotrzebnego ryzyka, ale gotowość do zrobienia rzeczy słusznej bez względu na kłopoty, trudności oraz niebezpieczeństwa, na jakie się narażamy.
Niezłomność
 Siła charakteru to odporność psychiczna w obliczu trudów i przeciwności. Sprawia, że nie poddajemy się łatwo, jesteśmy gotowi znosić niewygody i wyrzeczenia w imię wartości, w które wierzymy. Bronimy swoich przekonań, własnego zdania, jesteśmy odporni na pokusy i wytrwale obstajemy przy tym, co dla nas ważne.
 Samodyscyplina
Rozumiemy ją jako niechęć do chodzenia na skróty, do szukania łatwych i nietrwałych rozwiązań. Samodyscyplina oznacza wytrwałość w przezwyciężaniu własnych słabości, spełnianie obowiązków, sumienność, dokładność i oddanie temu, co robimy.

              Jeśli zafascynuję Was nordycka mitologia i ich wierzenia możecie bez problemu przejść na Asatru. Wystarczy tylko tego chcieć. W Asatru nie ma kasty kapłańskiej, nie ma tajemnych rytuałów i nie ma inicjacji, Wystarczy odpowiedzieć sobie tylko na kilka prostych pytań Czy mogę i chcę wierzyć w nordyckich bogów? Czy mogę i chcę ślubować im wierność? Czy mogę i chcę żyć według zasad etycznych propagowanych przez tę religię?
              Trudne pytania? Chyba nie. Należy jednak pamiętać, że Asatru nie jest religią indywidualistyczną bazującą na jednostce, lecz społeczną, dlatego też jej wyznawcy muszą zawsze szukać możliwości dołączenia do "rodziny", "ogniska”, czyli właśnie grupy by brać udział we wspólnych rytuałach i być aktywnym i odpowiedzialnym członkiem wspólnoty.. Jeżeli ktoś, więc jest indywidualistą to powinien zastanowić się nad tym czy ta religia jest dla niego i ewentualnie poszukać czegoś innego dla siebie .Powodzenia. ;-)

Źródła